(DNVC) - Thông tin từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường, trong 11 tháng năm 2025, kim ngạch xuấtkhẩu rau quả của Việt Nam ước đạt 7,8 tỷ USD, tăng 18% so với cùng kỳ năm trước; dự kiến cả năm đạt khoảng 8,5 tỷ USD. Những mặt hàng chủ lực như sầu riêng, thanh long, bưởi, xoài, chanh leo… tiếp tục mở rộng thị trường tại Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Đông…

Trung Quốc vẫn là thị trường xuất khẩu truyền thống lớn nhất của ngành rau quả. Những tháng đầu năm 2025, việc nước này siết chặt kiểm soát chất cadimi và vàng O, đặc biệt với quả sầu riêng, đã khiến kim ngạch xuất khẩu sang thị trường hơn 1,4 tỷ dân sụt giảm mạnh.

Theo thống kê của Cục Hải quan, xuất khẩu rau quả sang thị trường Trung Quốc ghi nhận 5 tháng tăng trưởng âm liên tiếp so với cùng kỳ năm 2024. Lũy kế 5 tháng đầu năm, kim ngạch chỉ đạt 1,1 tỷ USD, giảm 35,3%, khiến tỷ trọng thị trường Trung Quốc trong tổng xuất khẩu rau quả giảm còn 47,8%.

Hiện không ít doanh nghiệp (DN) đã phải tạm dừng xuất khẩu để rà soát, điều chỉnh quy trình sản xuất, đáp ứng yêu cầu kiểm soát chất lượng khắt khe từ Trung Quốc. Từ tháng 6, khi nhiều rào cản kỹ thuật được tháo gỡ, xuất khẩu rau quả sang thị trường này bắt đầu hồi phục. Việc ký kết các nghị định thư đối với chuối, dừa, chanh leo… đã tạo thêm dư địa tăng trưởng.

Đến vào tháng 9/2025, khi xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc đạt gần 1,07 tỷ USD, đưa tăng trưởng từ âm sang dương 1,6%, tạo cú lội ngược dòng. Đà tăng tiếp tục được duy trì trong tháng 10 và 11, với mức tăng trưởng lần lượt gấp đôi và gần 93% so với cùng kỳ.

Trong 11 tháng, xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc đạt 4,98 tỷ USD, vượt kỷ lục 4,63 tỷ USD của cả năm 2024 và đóng góp quan trọng vào thành tích lịch sử 7,8 tỷ USD của toàn ngành. Dự báo, kim ngạch xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc có thể đạt khoảng 5,5 tỷ USD trong năm 2025.

Bà Bạch Thị Thiên Kim - Giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại Việt - Úc, Phó chủ nhiệm Câu lạc bộ Nữ doanh nhân Việt Nam tại Úc ký kết hợp tác với DN đến từ Việt Nam

Dù bị ảnh hưởng bởi chính sách thuế quan, xuất khẩu rau quả sang thị trường Mỹ vẫn đạt mức tăng trưởng rất cao là 56% trong 11 tháng với kim ngạch 500 triệu USD. 

Với thị trường Mỹ, xuất khẩu rau quả sang EU năm 2025 cũng ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng, khoảng 50%, với kim ngạch ước đạt 350 - 400 triệu USD. Hà Lan và Đức tiếp tục đóng vai trò là hai “cửa ngõ” chính đưa rau quả Việt Nam vào thị trường EU với kim ngạch xuất khẩu trên 100 triệu USD.

Đà tăng trưởng này đến từ các ưu đãi thuế quan từ Hiệp định EVFTA đang phát huy hiệu quả rõ rệt, giúp rau quả Việt Nam nâng cao khả năng cạnh tranh về giá so với nhiều đối thủ. Việc chất lượng sản phẩm được cải thiện đáng kể, thể hiện qua việc số lô hàng bị EU cảnh báo vi phạm quy định an toàn thực phẩm (SPS) giảm khoảng 50% so với cùng kỳ.

Cùng với Mỹ, EU đang trở thành điểm sáng nổi bật nhất trong bức tranh xuất khẩu rau quả năm 2025, góp phần quan trọng giúp ngành hàng giảm dần sự phụ thuộc vào một vài thị trường truyền thống.

Việc ký kết nhiều nghị định thư xuất khẩu chính ngạch đang mở ra cơ hội gia tăng thị phần cho DNViệt Nam. Nếu tận dụng tốt cơ hội, kim ngạch xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc, Việt Nam có thể hướng đến mục tiêu 8 - 10 tỷ USD trong những năm tới. Nhưng thị trường này ngày càng đòi hỏi cao về truy xuất nguồn gốc, chất lượng và đặc biệt là bao bì, mẫu mã… buộc DN Việt phải không ngừng cải tiến nếu muốn duy trì vị thế.

Bà Bạch Thị Thiên Kim - Giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại Việt - Úc, Phó chủ nhiệm Câu lạc bộ Nữ doanh nhân Việt Nam tại Úc cho rằng, bao bì trái cây Việt Nam hiện nay còn nhiều hạn chế. Bà chỉ ra, đó là độ bền thùng carton thấp, thiết kế chưa phù hợp với bảo quản lạnh, làm mát và vận chuyển dài ngày. Đồng thời, theo bà kim,  trong khi tư duy lựa chọn bao bì của Dn Việt Nam vẫn nặng về tiết kiệm chi phí, chưa tính đủ tổn thất phát sinh…. 

“Không chỉ là ‘vật liệu bọc ngoài’,  bao bì còn  là một giải pháp công nghệ, giúp sản phẩm của DN ‘Go global’. Chuẩn hóa bao bì cũng là chuẩn hóa niềm tin của người tiêu dùng đối với nông sản Việt Nam, qua đó giúp sản phẩm tiến sâu vào chuỗi giá trị toàn câu”, bà Kim nói.

Bà kim nói thêm, thị trường Úc giàu tiềm năng đối với nông sản Việt Nam, nhưng là một trong những thị trường không dễ tính. Để nhiều mặt hàng rau củ quả Việt Nam vào thị trường Úc, năm 2026 Trung tâm sẽ có nhiều hoạt động thiết thực, đi vào chiều sâu, cụ thể… nhằm hỗ trợ DN Việt Nam. 

“DNViệt Nam cần chủ động liên hệ với Cơ quan thương vụ Việt Nam tại Úc; Trung tâm và khu trưng bày hàng Việt Nam tại Úc để được hỗ trợ thông tin thị trường, kết nối đối tác, tham gia vào các chương trình xúc tiến thương mại…”, bà Kim khuyến nghị.